انرژی زمین گرمایی یکی از منابع انرژی‌های تجدیدپذیر میباشد. اصطلاح زمین گرمایی ترجمه واژه Geothermal است که ریشه یونانی داشته و از کلماتGeo به معنای زمین و Therme به معنی حرارت تشکیل شده است. انرژی زمین گرمایی، انرژی موجود در عمق زمین است که از انرژی خورشیدی که در طول هزاران سال در داخل زمین ذخیره شده و همچنین فروپاشی یا زوال ایزوتوپ های اورانیوم رادیو اکتیویته،توریم و پتاسیم در طی سالیان دراز در عمق زمین نشات گرفته است که عمدتا در نواحی زلزله خیز و آتشفشانی جوان و صفحات تکتونیکی زمین متمرکز شده است . زمین منبع عظیمی از انرژی است بطوریکه حرارت در هسته آن بیش از 5000 درجه سانتیگراد می رسد. حرارت زمین به طرق مختلف از جمله فوران آتشفشان – چشمه های آبگرم- آبفشانها- و گلفشانها در اثر کاهش چگالی زمین و خاصیت رسانایی از بخش‌هایی از زمین به سطح آن هدایت میشوند. درجه حرارت زمین با توجه به عمق آن به صورت غیر خطی زیاد میشود. (با تقریب خطی هر 100 متر 3 درجه سانتی گراد) انرژی حرارتی ذخیره شده در 11 کیلومتر فوقانی پوسته زمین معادل پنجاه هزار برابر کل انرژی به دست آمده از منابع نفت وگاز شناخته شده امروزجهان است. انرژی زمین گرمایی بر خلاف سایر انرژیهای تجدید پذیر محدود به فصل ، زمان وشرایط خاصی نبوده بدون وقفه قابل بهره برداری می باشد. همچنین قیمت تمام شده برق در نیروگاه‌های زمین گرمایی با برق تولیدی از سایر نیروگاه‌های متعارف( فسیلی ) قابل رقابت بوده و حتی از انواع دیگر انرژی‌های نو به‌مراتب ارزانتر است.

تاریخچه انرژی زمین گرمایی درجهان :

وجود کوههای آتش فشانی اولین نشانه وجود گرما درزیر زمین بود.حفر اولین منابع زمین گرمایی در فاصله زمانی بین قرنهای 16و 17 میلادی ثبت شد.قرن هجدهم میلادی اولین اندازه گیری‌ها در بلفورت فرانسه اتفاق افتاد.اوایل قرن نوزدهم استخراج سیالات زمین گرمایی با هدف بهره برداری ا ز پتانسیل انرژی حرارتی در ایتالیا صورت گرفت.

1870: استخراج بخارات طبیعی آب با هدف بهره برداری از انرژی مکانیکی آن انجام شد.

1904:تولید برق از این انرژی در لاردرلو ایتالیا

1920:نخستین چاهها ژئو ترمال در ژاپن و کالیفرنیا به طور همزمان

1928:استخراج سیال زمین گرمایی برای تامین گرمایش منازل در ایسلند.

پس از جنگ جهانی دوم در سال 1958 نیوزلند بعنوان دومین کشور فعال در این زمینه اقدام به تولید برق از انرژی زمین گرمایی نمود.

پتانسیل انرژی گرمایی در ایران
موقعیت قرارگیرى ایران در مرزهاى تکتونیکى، نیروى عظیم نهفته در کالبد کشور را نشان مى­‌دهد. فشار صفحه قاره­اى عربستان و صفحة اقیانوس هند از سوی ديگر باعث تغییر شکل­هاى وسیعى در ایران شده است که چین­‌خوردگى‌­هاى منطقه زاگرس و راندگى آن، شواهد سطحى عظیم این نیروها هستند. قرارگرفتن در کمربند آتشفشانى باعث شده است که گستره ایران از لحاظ زمین‌­ساختارى، بسیار فعال بوده و از پتانسیل بالاى انرژى زمین‌­گرمایى بهره‌­مند باشد و وجود فعالیت­هاى آتشفشانى و چشمه­‌هاى آب گرم فراوان، گواه بر این مدعى است. پتانسیل انرژى زمین­‌گرمایى در ایران بر اساس مطالعات انجام شده در بیش از 10 منطقه شناسایى شده است، این مناطق براساس میزان فعالیت­‌های تکتونیکی، میزان چشمه­‌های آب گرم و ظهورهای سطح‌­الارضی و سایر شواهد زمین‌­شناسی شناسایی شده­‌اند.

بر اساس طبقه­‌بندى‌­هاى صورت­‌گرفته جهانى، ایران در گروه کشورهایى قرار گرفته است که داراى ذخایر احتمالى براى تولید برق از انرژى زمین‌­گرمایى با استفاده از سیکل­‌هاى تبخیر آني و دومداره ( براى دوره 30 ساله) بوده و قابلیت تولید برق زمین­‌گرمایى با ظرفیت بیش از 200 مگاوات براى آن پیش‌­بینى شده است .احداث نیروگاه زمین‌­گرمایى در ایران و در منطقه مشکین‌­شهر، نخستین نیروگاه از این نوع در منطقه خاورمیانه خواهد بود و امکان دستیابى به انرژى سبز با تولید برق عارى از هرگونه آلودگى زیست محیطى را فراهم مى­‌کند. مخزن زمین­‌گرمایی مشکین­‌شهر در 25 کیلومتری این شهرستان در دامنه سبلان واقع شده است که علاوه بر تولید برق، در احداث استخر پرورش ماهی و احداث واحدهای گلخانه‌­ای و تأمین آب گرم منازل نیز کاربرد خواهد داشت.